Direct na de Duitse capitulatie op 5 mei 1945 werden op de Dam voorbereidingen getroffen voor de viering van de bevrijding. Verschillende foto’s getuigen ervan dat voor het Koninklijk Paleis al snel een tribune en een muziektent waren opgericht. De geallieerde hoofdtroepen bereikten de hoofdstad pas daags na de dramatische schietpartij van 7 mei.
De festiviteiten begonnen op 11 mei met een bijeenkomst van 20.000 vertegenwoordigers van alle mogelijke jeugdorganisaties. Een van de sprekers was waarnemend burgemeester Feike de Boer, die onder stormachtig gejuich meedeelde: ‘Ik ben van plan het Duits van het lesrooster te schrappen.’ Op de laatste dag in mei trok een défilé van de prinses Irene-brigade over de Dam en van 26 tot 28 juni stond de Dam geheel in het teken van de bevrijding. Te beginnen met de onthulling van het mausoleum als erehal voor de gevallen strijders in het Damplantsoen.
Een hoogtepunt tijdens dit driedaagse bevrijdingsfeest vormde het ‘defilé der zegepraal’ op 28 juni. Dit défilé werd vanaf het balkon van het Koninklijk Paleis afgenomen door koningin Wilhelmina, geflankeerd door commandanten van het Militair Gezag, het Canadese leger en de Binnenlandse Strijdkrachten. De stoet van 15.000 deelnemers die haar voorbij trok bestond uit geallieerde militairen, leden van de Binnenlandse Strijdkrachten, delegaties van belangrijke
De eerste officiële viering van de bevrijding zou overigens op 31 augustus 1945 – Koninginnedag – plaatsvinden en tevens fungeren als ‘Nationale Offerdag’. Hiervoor werd echter niet de Dam, maar het Olympisch Stadion als locatie gekozen.
Litt.: De Liagre Böhl, Meershoek 1989, Landstra, Spruijt 1998, Van Ginkel 2011
Ref.: Damplantsoen, Dodenherdenking en bevrijding, Feestversieringen, Gebouw Industria, Koninklijk Paleis | Stadhuis, Mausoleum, Monumenten, Prentbriefkaarten, Schietpartij van 7 mei 1945,
