De Dam als Plaats van Herinnering
Koninklijke inhuldigingen

In Nederland wordt een nieuwe koning niet gekroond, maar ingehuldigd. Het nieuwe staatshoofd is in functie zodra zijn voorganger overlijdt of troonsafstand doet. Daarna moet hij volgens de grondwet zo snel mogelijk worden beëdigd. Grondwettelijk dient dit  plaats te vinden in Amsterdam tijdens een openbare  vergadering van de Eerste en Tweede Kamer. De ceremonie voert terug tot de inhuldiging van koning Willem I als soeverein vorst in 1814 en kreeg in 1840 haar definitieve vorm tijdens de inhuldiging van koning Willem II. Zonder uitzondering was de Nieuwe Kerk aan de Dam de locatie voor deze plechtigheid.

De eerste, fotografisch uitgebreid gedocumenteerde inhuldiging betrof die van koningin Wilhelmina op 6 september 1898. Ondanks verzoeken van verschillende fotografen kregen alleen B. Groote en Guy de Coral officieel toestemming om de plechtigheid in de Nieuwe Kerk te fotograferen. Voor andere fotografen waren er echter voldoende gelegenheden om de korte wandeling van Wilhelmina tussen het Koninklijk Paleis en de Nieuwe Kerk in beeld te brengen. Veelal op het formaat van kabinetfoto’s werden deze in grote getale op de markt gebracht. De filmopnamen van dit gebeuren behoren tot de vroegste die in Nederland zijn gemaakt (http://youtu.be/7UbNiN3jGqU?t=3m24s).

Nadat haar dochter Juliana vanaf 14 oktober 1947 als regentes was opgetreden, deed koningin Wilhelmina na een halve eeuw op 4 september 1948 afstand van de troon. De inhuldiging van koningin Juliana in de Nieuwe Kerk volgde twee dagen later, maar de stilstaande en bewegende beelden van moeder en dochter op het balkon van het Koninklijk Paleis bleken achteraf iconischer dan die van de officiële plechtigheid (http://youtu.be/uokcSibdyTM).

De inhuldiging van koningin Beatrix op 30 april 1980 verliep wat minder feestelijk dan gepland. Onder de leuze ‘Geen woning, geen kroning’ was de stad die dag het toneel van ernstige (krakers)rellen.

 

Litt.: Rooseboom 2007

Ref.: Feestversieringen, Koninklijke bezoeken,  Koninklijk Paleis | Stadhuis, Nieuwe Kerk, Orde en veiligheid, Prentbriefkaarten

4 beelden
Deze tekst op de gevel van P & C spreekt boekdelen over de krakersrellen tijdens de inhuldiging van koningin Beatrix in 1980.
Datum: 1980.04.16 - 1980.04.16 / Fotograaf: alberts, martin / Bron: SAA
Locatie + kijkrichting
Zie ook