De Dam als Plaats van Herinnering
Krasnapolsky

In de tweede helft van de 19de eeuw werden veel Nederlandse ondernemingen gedreven door buitenlanders. Een van hen was  Adolf Wilhelm Krasnapolsky (1834-1912), de stichter van het gelijknamige hotel – of in de wandeling kortweg ‘Kras’. Hij was aanvankelijk werkzaam als coupeur in de Winkel van Sinkel aan de Nieuwendijk, opgericht door de Duitse immigrant Anton Sinkel. In zijn vrije tijd frequenteerde Krasnapolsky het ietwat verlopen ‘Nieuwe Poolsche Koffiehuis’ aan de Warmoesstraat en raakte zo bevriend met de kelner August Volmer. In 1862 trouwde Krasnapolsky met diens zuster en in 1866 nam hij de leiding van het koffiehuis op zich.

Door aankoop van verschillende nabijgelegen panden breidde het druk bezochte café-restaurant Krasnapolsky zich al snel uit. Naar ontwerp van architect G.B. Salm werden in 1880 een nieuwe voorgevel, biljartzaal en wintertuin gerealiseerd. Gedecoreerd met schilderingen van tropische landschappen en vanaf april 1881 voorzien van elektrische verlichting was deze wintertuin met echte palmen direct een publiekstrekker.

In verband met de Internationale Koloniale en Uitvoerhandel Tentoonstelling van 1883 werd de onderneming uitgebreid met een hotel naar ontwerp van de architecten J.F. Henkenhaf en F. G. Ebert. De verdere ontwikkeling van Krasnapolsky werd belemmerd door het ter rechterzijde gelegen Beiers Bierhuis ‘de Bijenkorf’. Dit établissement was in 1863 overgenomen door A. Polman en breidde zich al snel uit tot de Pijlsteeg.

Door afbraak van een blok huizen aan de westzijde van de Warmoesstraat kwam restaurant Polman of het Polmanhuis in 1912 direct aan het gedeelte van de Dam te liggen dat tot 1957 Vissersdam heette. In 1950 kon Krasnapolsky het Polmanhuis overnemen en de hoofdingang uiteindelijk van de Warmoesstraat naar de Dam verplaatsen. Met gelden van Marshall-hulp werd het  – in 1915-1916 door de gebr. Van Gendt A. Lzn. ontworpen – pand vervolgens verbouwd tot hotel . De officiële opening vond plaats op 6 mei 1952.

Krasnapolsky was in de vooroorlogse jaren het toneel van talloze Oranjefeesten en na de bevrijding jarenlang de locatie waar politieke partijen en hun aanhangers de verkiezingsuitslagen afwachtten.

 

Litt.: Vreeken, Wouthuysen 1987, Rössingh [1918], Postema 2001

Ref.: Straatnaamgeving

 

4 beelden
De belettering op het dak van hotel Krasnapolsky is inmiddels vernieuwd en links Ervan staat sinds 1991 het Royal Dam Center van architect Cees Dam. De natuurstenen banken zijn inmiddels al weer verdwenen.
Datum: 1997.05.28 - 1997.05.28 / Fotograaf: vos, freek de / Bron: SAA