De meeste mensen die de Dam kennen, veronderstellen dat dit plein in haar lange geschiedenis slechts één monument heeft gekend: het Nationaal Monument. Weinigen beseffen dat er twee voorlopers waren, dat ‘Naatje’ ooit op de Dam prijkte en dat er zich nog drie andere – zij het veel kleinere – herdenkingstekens bevinden. In chronologische volgorde betreffen de monumenten:
1856-1914 Het ‘Monument ter Herinnering aan den Volksgeest van 1830-1831’ van architect H.M. Tétar van Elven en beeldhouwer Louis Royer
1945-1947 Het Mausoleum van architect Alexander Bodon op het Damplantsoen
1947-1955 Het Tijdelijk Nationaal Monument naar ontwerp van A. Komter en A.J. van der Steur
1947 Een herdenkingsplaat aan de gevel van De Groote Club op de hoek van de Kalverstraat en de Dam ‘Ter herdenking van de burgers die 7 mei 1945 op de Dam gevallen zijn’
1956 Het Nationaal Monument van architect J.J.P. Oud en beeldhouwer John Raedecker
2001 Een kleine ronde gedenksteen in het plaveisel tegenover gebouw Industria bij de plek waar Margit Widlund – de 27-jarige dochter van de schrijfster Anna Enquist – op 3 augustus door een vrachtwagen werd overreden
Ref.: Gebouw Industria, Groote Club, Mausoleum, Naatje, Nationaal Monument, Normaal Amsterdams Peil, Schietpartij van 7 mei 1945, Stadhuis | Koninklijk Paleis, Tijdelijk Nationaal Monument