De Dam als plaats
van herinnering

Foto's die in de loop van een lange periode op één locatie zijn gemaakt, vormen niet alleen een bron van informatie over veranderingen in de bebouwing of het transport. Er valt ook veel aan af te lezen over veranderingen in het kleedgedrag. Terwijl we mensen rond 1900 vaak joyeus gekleed over de Dam zien flaneren, krijgt confectiekleding in de loop van de vorige eeuw steeds meer de overhand. Winkelen in de omringende straten is voor velen een geliefde vrijetijdsbesteding.

Ed van der Elsken was een fotograaf die zijn onderwerpen bij voorkeur op straat zocht en vond. Waar zijn belangstelling vooral naar uit ging, blijkt uit de inleidende woorden voor zijn boek 'Jong Nederland. "Adorabele rotzakken" 1947-1987 (Bert Bakker, Amsterdam 1987): 'Het tuig, de etters, de dwarsliggers, de outsiders, de dropouts, rebellen, onaangepasten, vlerken, schorem, uitslovers, nozems, hippies, beatniks, vetkuiven, rockers, Angels, skinheads, punks, rokers, spuiters, slikkers, vandalen. Voor de een zijn dit scheldwoorden, voor de ander geuzennamen.' Het laat zich raden tot welke groep Van der Elsken zelf behoorde.

Op 8 november 1992 nam Hans Eijkelboom zich voor om vijftien jaar lang een fotografisch dagboek bij te houden. Daarvoor maakte hij al die jaren gedurende zes dagen per week tussen de 1 en 80 foto's per etmaal. Ook Eijkelboom vond zijn onderwerpen vaak op  straat. Door zich steeds te concentreren op één specifiek onderwerp hebben deze 'Fotonotities' een sterk typologisch karakter en valt er veel aan af te lezen over het inmiddels uniform geworden kleedgedrag.

 

Ref.: Nationaal Monument, Orde en veiligheid